
Jak zważyć galaktyki na potrzeby największych przeglądów nieba?
11 stycznia 2022, 05:34NCBJ koordynuje polski udział w największym w dotychczasowej historii przedsięwzięciu astronomii obserwacyjnej. W polu widzenia teleskopu budowanego w Chile znajdzie się jednorazowo obszar 40-krotnie większy od tarczy Księżyca. Obserwacje zaplanowane na 10 lat dostarczą m.in. danych o obiektach zmiennych. Naukowcy z NCBJ z zespołu ASTROdust już dziś przygotowują algorytmy, które wzbogacą zestaw informacji pozyskanych z obserwacji.

Oleśnica: otwarto sarkofag księcia Sylwiusza Nimroda. Odkryto wyjątkowy męski strój i wskazówki sugerujące włamanie
22 kwietnia 2022, 06:09W Bazylice Mniejszej pw. św. Jana Apostoła w Oleśnicy na Dolnym Śląsku odbyły się prace związane z eksploracją sarkofagu księcia Sylwiusza Nimroda z krypty Wirtembergów. Brał w nich udział multidyscyplinarny zespół. Okazało się, że tkaniny, w których pochowano księcia, zachowały się w niezłym stanie. Należy też podkreślić, że cynowy sarkofag jest uważany za arcydzieło sztuki sepulkralnej i zabytek klasy europejskiej.

Prawo karne w pigułce
29 września 2022, 19:47Prawo karne jest zbiorem przepisów definiujących czyny zabronione i konsekwencje, jakie wynikają dla sprawcy czynów. Każdy obywatel podlega pod prawo karne i jest tak samo osądzany.

Niewidomi lepiej wyczuwają bicie własnego serca niż widzący
27 marca 2023, 09:47Naukowcy z Instytutu Psychologii UJ oraz Karolinska Institutet zauważyli, że osoby niewidome lepiej od widzących wyczuwają bicie własnego serca. To odkrycie sugeruje, że po utracie wzroku mózg lepiej wyczuwa sygnały dobiegające z wnętrza organizmu.

Wynalazki z przypadku. Jak przypadek może osłodzić życie, a nawet je uratować
16 sierpnia 2023, 10:42Wiele udogodnień współczesnego życia uznajemy za oczywiste i dane raz na zawsze. Jednak za wszystkimi tymi, oczywistymi dla nas, rzeczami, stoją wieki rozwoju kultury i nauki, często ciężka praca wielu ludzi, ale niejednokrotnie całkowity przypadek. I to dziełem przypadku było wynalezienie banalnego frisbee, przydatnej sacharozy czy ratującego życie wszczepialnego rozrusznika serca. A było to tak...

Misja obrony Ziemi przed asteroidami – DART – zmieniła i orbitę, i kształt asteroidy Dimorphos
19 marca 2024, 22:17We wrześniu 2022 roku pojazd DART uderzył w 170-metrową asteroidę Dimorphos, krążącą wokół asteroidy Didymos. Historyczna misja miała na celu zademonstrowanie technologii obrony Ziemi przed asteroidami. Już 2 tygodnie po teście dowiedzieliśmy się, że był on sukcesem – pędzący z prędkością 6,5 km/s DART zmienił trajektorię asteroidy cięższej od siebie o 8,5 miliona razy. W wyniku uderzenia za asteroidą utworzył się ogon wyrzuconego materiału o długości wielu tysięcy kilometrów.

Badania DNA mieszkańców Pompejów pokazały, jak błędne założenia wobec nich poczyniono
8 listopada 2024, 12:19Badania DNA ludzi zabitych w Pompejach przez Wezuwiusza pokazały, jak błędne były czynione przez wieki założenia. Okazuje się, że rzekome rodziny nie były rodzinami, zmarłym źle przyporządkowano płeć. Okazało się ponadto, że ludność Pompejów w większości stanowili emigranci ze wschodnich regionów Morza Śródziemnego.

Nowe badania podważają teorię o początkach nierówności w Europie
7 sierpnia 2025, 10:52Globalne nierówności, poziom dystrybucji dóbr i akumulacji kapitału, są częstym przedmiotem dyskusji. Wiele dziedzin nauki zajmuje się badaniem historii powstawania hierarchii i nierówności w ludzkich społecznościach. Szeroko obecnie akceptowana teoria mówi, że pojawienie się rolnictwa i związanego z tym osiadłego trybu życia było zapowiedzią nieuniknionych nierówności. A do ich powstania w szczególności przyczyniło się wynalezienie radła, które umożliwiało akumulację kapitału i przekazywanie go kolejnym pokoleniom.
Marzenia rządzą postrzeganiem świata
18 lipca 2006, 15:56Nie zdając sobie nawet z tego sprawy, ludzie postrzegają świat tak, jak chcą go widzieć. To bardzo stara hipoteza psychologiczna, zgodnie z którą osobiste pragnienia czy marzenia mogą wpłynąć na to, co widzimy — mówi David Dunning, psycholog z Uniwersytetu Cornell, a zarazem współautor omawianego badania. Z powodu braku naukowych dowodów na jej potwierdzenie teoria ta leżała odłogiem przez 40 lat. My chcieliśmy zbadać tę sprawę na nowo.
Nowotwory skóry często poprzedzają parkinsonizm
27 września 2006, 12:23Wskaźnik czerniaka złośliwego i innych nowotworów skóry jest zwiększony w przypadku osób, u których diagnozuje się później chorobę Parkinsona. Doniesienie to wzbudza wątpliwości co do leczenia lewodopą, która może się również przyczyniać do zwiększenia ryzyka zachorowania na czerniaka złośliwego.